Śląskie Centrum Wolności i Solidarności z siedzibą w Katowicach zostało powołane w grudniu 2011 roku. Instytucja jest wojewódzką samorządową instytucją kultury, prowadzoną wspólnie przez Województwo Śląskie i Miasto Katowice.
Przedmiotem działalności Centrum jest: zachowywanie i upowszechnianie wiedzy o wprowadzeniu w 1981 r. w Polsce stanu wojennego, zachowywanie i upowszechnianie wiedzy o działalności ruchów opozycyjnych w okresie do 1989 roku i wydarzeniach związanych z pacyfikacją strajków na obszarze obecnego województwa śląskiego oraz zachowywanie i upowszechnianie wiedzy o utworzeniu i działalności NSZZ „Solidarność”.
Centrum prowadzi stałą ekspozycję poświęconą powstawaniu i działalności struktur NSZZ „Solidarność”, stałą ekspozycję poświęconą pacyfikacji w dniu 16.12.1981 r. strajku górników w KWK „Wujek”, opiekuje się pomnikiem upamiętniającym ofiary pacyfikacji KWK „Wujek”. Zajmuje się działalnością naukowo-badawczą, dokumentacyjną oraz edukacyjną z wykorzystaniem najnowszych technologii przekazu. Do zadań Centrum należy również inspirowanie i moderowanie działań mających na celu propagowanie uniwersalnych idei wolnościowych, demokratycznych i obywatelskich.